قدردانی و شکرگزاری یکی از اخلاق پسندیده است و بزرگترین رمز جلب احسان می باشد. حتی خداوند بزرگ هم که نیازی به دیگران ندارد سپاسگزاری از نعمتهایش را شرط ادامه نعمت شمرده، می فرماید:

"لئِن شَکرتم لأزیدنّکم"[1] اگر سپاسگزاری کنید نعمتهایم را افزون می کنم.

بخشی از سپاسگزاری از خداوند ارج نهادن به تلاش انسانهایی است که در حق فرد کمک و لطفی داشته اند و در غیر اینصورت فرد خداوند را سپاسگزار نبوده است.

رسول خدا (ص) در این باره فرمودند: کسی که از احسان مردم قدردانی نکند، شکر خدا را نیز بجای نمی آورد.[2]

و نیز فرمودند: هرکس مسلمانی را احترام کند و با کلام خوش از او دلجوئی کند و غمهایش را برطرف سازد همواره در سایه رحمت خدا خواهد بود.[3]

امام صادق (ع) فرمودند: هرکس به مسلمانی آفرین بگوید خداوند متعال تا قیامت برایش آفرین می نویسد.[4]

گرچه به تشکر و قدرداني از ديگران سفارش شده است،لکن اهميت آن درباره ي همسران مضاعف بوده به طوري که اين امر جزو وظايف اخلاقي همسران شمرده شده است.

از صفات پسندیده زنان سپاس گزاری و قدردانی در خانواده است[5] و در مقابل، ناسپاسی زن، پیامدهای نامطلوبی در خانواده بویژه برای خود او برجای می گذارد[6]. اغلب مردان دوست دارند همسرشان آنان را تشویق و ترغیب کند و احساس برترى را در آنان برانگیزاند. اگرچه تکلیف مرد، برآوردن نیازهای زندگی است لیکن، اظهار قدردانی زن نسبت به همسرش باعث احساس غرور و شخصیت در او می شود و مشوق وی برای تلاش بیشتر در جهت تأمین خانواده اش می باشد. در مقابل، عدم قدردانی و بدتر از آن کوچک شمردن و بی اعتنایی نسبت به مرد باعث دلسردی او در زندگی می شود.

امام صادق (ع) فرمودند: بهترین زن های شما زنی است که وقتی شوهرش چیزی آورد سپاسگزاری کند و اگر نیاورد راضی باشد[7].

ونیز فرمودند: هر زنی که به شوهرش بگوید از تو خیری ندیدم تمام اعمالش باطل و از درجه اعتبار ساقط می گردد[8].

مرد نیز باید از تلاشهای همسر خود در خانواده قدردانی کند که این امر افزون بر تشویق زن، صمیمیت بین آنها را افزایش می دهد. باید توجه داشت، تأثیر قدرشناسی در زنان که عاطفی تر هستند بیشتر است.
قدردانی مرد از زن، خستگی زحمات شبانه روزی او را جبران می کند. خصوصا زن خانه دار در مورد کارهای تکراری و خسته کننده خانه داری، بیش از سایرین احتیاج به قدردانی دارد.

گاه نگاه مهربانانه زن وشوهر به یکدیگر برای قدرشناسی کافی است و موجب نشاط آنان می گردد[9]. پس مهربانی هایمان را از یکدیگر دریغ نکنیم.

گاه می توان با دادن هدیه ای کوچک، اثری بزرگ در روحیه همسرگذاشت. نکته مهم در هدیه دادن به افراد، توجه به خود آنهاست که بیش از خود هدیه ارزش دارد.

رسول خدا (ص) فرمودند: به یکدیگر هدیه دهید تا محبتها افزون گردد و غبار کینه ها از دلها برود[10].

با توجه به آنچه بیان شد، تحسين و قدرداني هر يک از همسران از ديگري، آنها را در انجام دادن کارهاي خانه يا بيرون خانه به طور شايسته تر دلگرم مي سازد و احساس محبت و صمیمیت میان آنان را افزایش می دهد. قدرداني از همسر در برابر خدمات و زحماتي که مي کشد (اعم از وظايف الزامي و يا غيرالزامي) يک مؤلفه ي قوي در جهت پيوند عاطفي بيشتر همسران و يک عامل تعيين کننده در ايجاد دلبستگي و علاقه مندي ميان آنان است و مسلماً باعث تحکیم زندگی آنان خواهد شد.
با این وجود برخی افراد حاضر نیستند از همسر خود تشکر کنند یا در عمل رفتاری که حاکی از سپاسگزاری باشد را از خود بروز نمی دهند و اعتقاد دارند که طرف مقابل وظیفه اش را انجام داده است. حال در مواجهه با چنین همسر ناسپاسی چه باید کرد؟
متأسفانه بعضی افراد در مواجهه با این موضوع مقابله به مثل کرده و او را لایق تشکر نمی دانند و متقابلا نسبت به او ناسپاسی می کنند. ممکن است بعضی سرزنش و توبیخ را انتخاب کنند که مسلما این دو راه مناسب نیست بلکه موجب تنش در روابط زناشویی می شود.
بهترین راه این است که ناسپاسی همسر را نادیده بگیریم و همچنان نسبت به او محبت و سپاسگزاری داشته باشیم.
البته انتخاب این شیوه، مستلزم تحمل سختی ناشی از ناسپاسی همسر است و ممکن است این سوال مطرح شود که چگونه می توان این همه ناسپاسی را دید و به روی خود نیاورد و همچنان همسر را مورد لطف قرار داد؟
در پاسخ باید گفت: اسلام به ما دستور می دهد در کارها اخلاص داشته باشید. اخلاص هنگامی محقق می شود که شخص نه تنها به انگیزه پاداش کار نکند، بلکه در صدد جلب تشکر طرف مقابل هم نباشد؛
امام علی (ع) می فرمایند:

"لا یزهدنک فی المعروف من لا یشکره لک فقد یشکرک علیه من لا یستمتع بشیء منه. و قد تدرک من شکر الشاکر اکثر مما اضاع الکافر، و الله یحب المحسنین."[11]

"ناسپاسی دیگران نباید تو را به خوبی کردن بی رغبت سازد، زیرا کسی که از آن نیکی کمترین بهره ای نمی برد(خداوند)، از تو قدردانی می کند، از سپاس این سپاسگزار به بیش از آن چیزی می رسی که فرد ناسپاس فرو گذاشته است و خداوند نیکوکاران را دوست دارد."
پس هرگز نباید ناسپاسی همسر سبب ترک عمل خیری شود که برای جلب رضایت خداوند صورت گرفته است.
از طرف دیگر گاهی خداوند ناسپاسی همسر را آزمون اخلاص فرد قرار می دهد تا فرد ارادت و اخلاص خود به خدای متعال را نشان دهد و به مقامات معنوی بالاتری دست یابد.

چه خوب است که در زندگى شکرگزار و قدردان خداوند مهربان و یکدیگر باشیم، درباره نعمت های الهی با همسرمان صحبت کنیم، تا روز به روز نعمت هاى بیشترى از جانب خداوند متعال به زندگیمان سرازیر شود چرا که:

شکرِ نعمت نعمتت افزون کند


[1] سوره ابراهیم آیه 7

[2] وسائل الشیعه ج11 ص542

[3]کافی ج1 ص197

[4]کافی ج1 ص197

[5] سیوطی، الدر المنثور ج1 ص152

[6] حرعاملی، وسائل الشیعه ج14 ص115

[7] بحار الانوار ج103 ص239

[8]کافی ج2 ص139

[9] وسائل الشیعه ج14 ص 37

[10] بحارالانوار ج75 ص44

[11] فیض الاسلام، نهج البلاغه ص1179

 

نظرها

    تاکنون نظری برای این مطلب ثبت نشده است .

ارسال نظر

برای نظر دادن ابتدا با نام کاربری و رمز عبور خود وارد سایت شوید یا ثبت نام کنید .
برای ورود یا ثبت نام اینجا را کلیک کنید .