ویلیام چیتیک استاد دپارتمان مطالعات تطبیقی دانشگاه نیویورک(دانشگاه استونی بروک) است. وی متولد کانتیکت بوده، دکترای ادبیات فارسی خود را در دانشگاه تهران دریافت نموده، و سپس در دانشگاه صنعتی شریف به تدریس علوم دینی پرداخت.
ترجمه انگلیسی صحیفه سجادیه، همراه با ملحقات، دعاهای ایام هفته، مناجات خمسه عشر و رساله الحقوق امام سجاد(ع)، از آثار ارزشمند اوست. این ترجمه، ابتدا توسط «بنیاد محمدی» در انگلستان و سپس انتشارات انصاریان قم به طور افست منتشر شد.
چیتیک بر این ترجمه، مقدمهای نسبتا مبسوط نگاشته است و درباره امام سجاد(ع)، صحیفه و نسخههای خطی و شروح آن، دعا در اسلام، توحید، درخواست از خدا، اسماءالحسنی، شکر نعمتها و مطالبی از این دست، سخن گفته است. آثار وی نقشی بسزا در معرفی صحیفه سجادیه در سطوح جهانی داشته است.
ویلیام چیتیک مقالهای با عنوان «نگرشی به کتاب صحیفه سجادیه» نگاشته است و در آن جستار به دنبال بررسی مسائلی در رابطه با صحیفه سجادیه، امام سجاد(ع)، دعا و تربیت، نسخهشناسی صحیفه، آثار علمی پیرامون آن و ... بوده است.
لازم به ذکر است این استاد برجسته ترجمه کتاب صحیفه سجادیه را از متن اصلی عربی آن انجام داده است و هنگامی که در تفسیر معنای متن به مشکل بر میخورد به تفسیر «علینقی فیضالاسلام» و نیز ترجمه میرزا «ابوالحسن شعرانی» بهره برده است ترجمه «رساله الحقوق» امام سجاد (ع) نیز به دنبال ترجمه صحیفه آمده است.
این رساله از آن جهت دارای اهمیت است که بسیاری از موضوعات مشابه صحیفه را با سبک و زبانی متفاوت بیان کرده است.
چیتیک می نویسد:
" این نام به معنی «کتاب سجاد» است. سجاد یکی از القاب «زینالعابدین» است، به معنی «کسی که به طور دائم در نماز و دعا به سجده میرود.» این کتاب اغلب با عنوان صحیفه کامله سجادیه ـ کتاب کامل سجاد ـ نیز نامیده میشود. به نقل از «سیدعلیخان شیرازی»، مفسر صحیفه سجادیه، واژه کامله نشاندهنده کمال سبک و مضمون این کتاب است.
برخی منابع دیگر، دلیل افزوده شدن این صفت را متمایز کردن این اثر از کتاب دیگری میدانند که نسخه ناقص صحیفه محسوب شده و در میان زیدیها رایج و شناخته شده است."
وی می افزاید که با توجه به شیوه استفاده از این واژه در مقدمه اثر، چنین احتمالی کمرنگ میشود.
اهمیت نظرات این دانشمند آمریکایی در این باب از این لحاظ است که دیدگاهی برون دینی درباره صحیفه را نشان میدهد.
وی بیان می کند که: "مایلم بگویم که کتابی مانند صحیفه بعد درونی و داخلی اسلام را آشکار میکند که حتی ممکن است فهم و درک آن در سایر متون اولیه دشوارتر نیز بوده باشد. هنگامی که دانشمندان و سایر افراد ناآشنا به اسلام به آن مینگرند، به طور طبیعی آنچه را که در نگاه اول دیده باشند درک میکنند که از آن جمله میتوان به وقایع، گزارشها و اسناد مکتوب، روابط اجتماعی و غیره اشاره کرد."
از نگاه این دانشمند امریکایی تازگی و طراوت و وحدت مضمون و سبکی را که به طور غیرقابل انکاری در پنجاه و چهار مناجات اصلی وجود دارد در بخشهای افزوده شده دیگر به خصوص مناجاتها نمیتوانیم ببینیم؛ چرا که هنرمندی و نظم و ترتیب آگاهانه این مناجاتها به نحوی است که وجود ویراستاری را در این میان به ذهن میآورد. این موضوع میتواند برای محققین غربی و مسلمانان امروزی، که هر دو گروه به هر صورت هیچگونه دخالت و ارتباط مشخصی با مضامین و آموزههای صحیفه ندارند، جالب توجه باشد.
چیتیک معتقد است: این حقیقت که آنها به عنوان دعاهایی برای شرایط به خصوص به وجود آمدهاند، نشاندهنده این است که آنها دست به دست امامان(ع) و پیروان آنها رسیدهاند تا در شرایط مشابه شرایط زمان ادای آنها دوباره تکرار شوند.
از نگاه وی دعا تمرین مداوم بینشی است که انسان در آن با گناهکاری و نقص خود تنها میماند. پس تنها کاری که میتواند انجام دهد خوار و ذلیل کردن خود در برابر پروردگارش است تا از او طلب رحمت و بخشش کند.
منبع: برگزیده از خبر آنلاین