«دار رُبی»،جهشی برای طراحی و تولید حجاب

«حسن حیدر» پدر «رُبی» است. قبل از اینکه دخترش «رُبی» به سن تکلیف به همراه همسرش به فکر پوشش و حجاب اسلامی او بودند و روی همین موضوع کار کردند. 

موسسه ی «دار رُبی»  که اکنون در بیروت پایتخت لبنان واقع است، با دغدغه ی یک پدر و مادر  شکل گرفته است. این موسسه به انگیزه  طراحی و ارائه پوشش و حجاب اسلامی متناسب با دختران نوجوان شکل می گیرد.

این پدرو مادر بعد از بررسی ها به این نتیجه رسیدند که  مدل هایی با لحاظ پوشش های اسلامی و مطابق  با سن دختران  نوجوان در بازار کمیاب است . چون حجاب های شرعی موجود ، برای بزرگسالان طرح ریزی شده، یعنی غالبا همان طراحی، رنگ ، مدل، پارچه بزرگسالان را کوچک می کردند و به عنوان پوشش دختران نوجوان  عرضه می شد.

در حالی که دختران نوجوان از سویی در نوع پوشش و ویژگی های آن مانند طراحی، رنگ ، مدل، پارچه علاقه خاص خودشان را دارند.  یعنی حجاب شرعی موجود در بازار پاسخگوی نیازشان نیست. از طرف دیگر به دلیل نبود مدل های حجاب اسلامی ، دختران نوجوان ، میان التزام شرعی به حجاب و آنچه رسانه ها  همواره تبلیغ می کند دچار تناقض می شدند.

به همین دلیل «حسن حیدر» و همسرش تصمیم گرفتند برای  دختران نه تا هجده سال موسسه ای ایجاد کنند تا این موسسه طراحی و عرضه لباس و پوشش اسلامی مناسب این سن داشته باشند. آنها کار طراحی و عرضه لباس را ابتدا در خانه شان انجام می دادند و بعد از مدتی مغازه ای تاسیس کردند.

بعدها متوجه شدند پدر و مادرهای دیگری هم هستند که  در انتخاب پوشش شرعی دخترانشان همین مشکل را دارند و کالای مناسب را دربازار پیدا نمی کنند.از سویی متوجه شدند که علت اصلی که کسی برای این گروه سنی کار نمی کند این است که در این سن نوجوانان به نوعی سرگردان و بلا تکلیف هستند.

بازدید کنندگان موسسه «دار رُبی» می گفتند که از اینکه کالای مورد نظرشان را در «دار رُبی» پیدا کردند خوشحالند و از اینکه کسی به فکر این کار افتاده رضایت دارند. این عکس العمل مردم انگیزه ادامه کار این موسسه شد ، هر چند رشد اقتصادی موسسه کند است، موسسین آن راضی هستند چون هدف مهم تری را دنبال می  کنند. البته برای محصولات «دار رُبی» گاه متقاضیانی از خارج لبنان هم داشته است.[1]

صرف نظر از تثبیت این موسسه در بیروت و  رشد اقتصادی آن، باید در نظر داشت که این موسسه در چه کشوری کار خود را آغاز کرده است؟ در لبنان، کشوری که با تنوع دین و مذهب و طائفه روبرو است و شاید دیدن پوشش های مختلف ،وضعیت موجود را برای بسیاری پدر و مادرها عادی کند و آن ها را راضی کند که به هر پوششی برای فرزندان خود تن دهند. در چنین کشوری حفظ و تقویت چنین انگیزه ای در پدر و مادر «رُبی» بسیار ارزشمند وستودنی است.

به امید اینکه فعالیتهای موسسه «دار رُبی» و موسسه هایی که در آینده در راستای این اهداف و دغدغه ها شکل می گیرد ، معیارهای معرفی شده در گستره اسلام و قرآن را دارا باشند. مهمترین معیارهای حجاب و پوشش قرآنی عبارتند از:

پوشش جلباب

یکی از معیارهای قرآنی در حد پوشش زنان، «جلابیب» است .خداوند می فرماید : «جلبابها [روسرى‏هاى بلند] خود را بر خويش فروافكنند»[2] كلمه" جلابيب" جمع جلباب است، و آن جامه‏اى است سرتاسرى كه تمامى بدن را مى‏پوشاند، و يا روسرى مخصوصى است كه صورت و سر را ساتر مى‏شود.[3] جلباب لباس گشاد و پارچه‏اي است كه همه بدن را مي‏پوشاند.

 تعليل پاياني همین آيه (اين كار براى اينكه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگيرند) بيانگر این  امر است که  آن پوششي مطلوب است كه خود به خود دورباش ايجاد مي‏كند و ناپاكدلان را نوميد مي‏سازد.

پوشش خمار

معیار دیگر  در پوشش «خمر» است. خداوند می فرماید « زنان بايد خمارهاى خود را بر سينه‏هاى خود بيفكنند (تا گردن و سينه با آن پوشانده شود)،»[4] خمر" جمع" خمار" در اصل به معنى پوشش است، ولى معمولا به چيزى گفته مى‏شود كه زنان با آن سر خود را مى‏پوشانند  یعنی روسرى. [5]

همان طور كه مفسران بزرگ مانند شيخ طوسي و طبرسي فرموده‏اند، در گذشته دو نوع روسري براي زنان معمول بود: روسري‏هاي كوچك كه آن‏ها را «خِمار» يا مقنعه مي‏ناميدند و معمولاً در خانه از آن استفاده مي‏كردند؛ و روسري‏هاي بزرگ كه مخصوص بيرون خانه به شمار مي‏آمد. زنان با اين روسري بزرگ كه جلباب خوانده مي‏شد و از «مقنعه» بزرگ‏تر و از «رداء» كوچك‏تر است و به چادر امروزين شباهت دارد، مو و تمام بدن خود را مي‏پوشاندند.

درباره جلباب گفته‏اند: آن روسري خاصي كه بانوان هنگامي كه براي كاري به خارج از منزل مي‏روند، سر و روي خود را با آن مي‏پوشند[6]

مشخص نبودن زینت ها

معیار دیگری که در پوشش زنان باید مورد توجه قرار گیرد این است که زینت هایشان آشکار نشود. خداوند در  قرآن می فرماید «زنان نبايد زينت خود را آشكار سازند مگر گردی صورت و دست ها تا مچ.»[7] .

حضرت امام حسن مجتبي(ع) بهترين جامه‏هاي خود را در نماز مي‏پوشيد و در پاسخ كساني كه سبب اين كار را مي‏پرسيدند، مي‏فرمود اِنَّ اللَّهَ جَميلٌ وَ يُحِبُّ الْجَمالَ فَاَتَجمَّلُ لِرَبّي‏؛ خداوند زيبا است و زيبايي را دوست دارد. پس خود را براي پروردگارم زيبا مي‏سازم».[8]

بنابراين، خداوند زينت و خودآرايي را نهي نمي‏كند؛ آنچه در شرع مقدس ممنوع شده است، تبرّج و خودنمايي و تحريك و تهييج به وسيله آشكار ساختن زينت در محافل اجتماعي است؛ چنان كه مي‏فرمايد:  وَ لا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجاهِلِيَّةِ الْأُولي‏.[9] یعنی همچون دوران جاهليّت نخستين (در ميان مردم) ظاهر نشويد.

و نيز خطاب به زنان مي‏فرمايد: وَ لا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ ما يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ[10] هنگام راه رفتن پاهاى خود را به زمين نزنند تا زينت پنهانيشان دانسته شود (و صداى خلخال كه برپا دارند به گوش رسد)

در اين آيه زنان عرب را كه معمولاً خلخال به پا مي‏كردند و براي اين‏كه بفهمانند خلخال گرانبها دارند، پاي خود را محكم به زمين مي‏كوفتند، از اين كار نهي مي‏كند.

***

چنانچه مراجع تقلید از منابع اصلی دین( قرآن و احادیث) استخراج کردند پوشش اسلامی زنان باید دارای شرایط زیر باشد:

*پوشش مهیج و جذاب نباشد.

*پوشش تنگ و نمایان گر حجم بدن زنان نباشد.

*پوشش نازک و بدن نما نباشد.

*پوشش لباس شهرت که انگشت نمای جامعه شود نباشد.

*پوشش طوری نباشد که تشبه به کفار شود.

***

شایسته است این موسسات علاوه بر ملاک های معرفی شده در قرآن، ملاک های موجود در سیره اهل بیت به خصوص سیره حضرت زهرا سلام الله علیها در مساله حیا و عفت و حجاب ، و نیز نحوه پوشش زنان شایسته اسلام  را سر لوحه ایده ها و طرح های خود قرار دهد.